MODERN SANAT

Abstract

1860-1960 yılları arasında yüz yıllık bir dönemi kapsayan modern sanatta, natüralizmden uzak bir anlayışla doğaya yaklaşılmıştır. Modernizmle gelen yabancılaşmaya karşı sanatçıların tek sığınak alanı sanat olmuş, “sanat için sanat” mottosuyla işlevsellik önemsenmiş ve her türlü süs olgusu bertaraf edilmiştir. Hep yeniye ulaşma arzusuyla resimde yüzey, biçim ve renk önemsenmiş ve öze varma isteği içinde temel formlar değer kazanmıştır. Modern sanatta tuval yüzeyi ve boya, geleneksel sanatın tersine bir anlayışla sahiplenilen ve hatta öne çıkarılan unsurlar olmuştur. Cleement Greenberg’e göre ilk modern sanatçı Edouard Manet’dir. Sanatçı resim yüzeyini izleyiciye göstermekten çekinmemiş ve onun önderliğinde ilerleyen Empresyonistler açık havada ışığın peşine düşerek artık hazır, tüpe girmiş boyayı, olduğu gibi ham haliyle kullanmışlardır. Cezanne ise tuvalin yatay dikeyliğini vurgulama adına biçimlerini deforme etmekten kaçınmamış, gerçekliğin ardındaki özü, geometrik form yardımıyla yapıda aramıştır. Derinliğin iki boyuta indirgenerek yüzeye çekildiği ve adına soyut espas denilen modern sanat anlayışında, kullanılan biçimler doğa taklidinden uzaktır. Mimesisin (taklit) terk edildiği yaklaşımda form, soyutlama yoluyla stilize ya da deforme edilmekte ve paralel düzlemler oluşturacak şekilde yan yana ya da art arda parçalanarak yerleştirilmektedir. Üretimin ve yaşantının, Fordist üretim anlayışıyla parçalara bölündüğü bir süreçte fragman estetiğinin modern sanatın dili olması da bir tesadüf değildir. Yine modern sanat içinde görülen gerçeklikten tamamen koparak ruhsal deneyimlerin, saf duygu yoğunluklarının aktarımına giden sanatçılar, doğadan tamamen koparak metafizik bir evrene, soyut sanata varmışlardır.

Postmodern sanatı anlamak için öncelikle modern sanatın iyi kavranması gerektiği düşünülmektedir. Çalışmada, Modern Döneme ait resim sanatı akımları, analitik bir bakış açısı ve sürece etki ederek, akışı kökten değiştirmiş örnek resimlerle ele alınmıştır. Bu çalışma ile onlarca akıma sahip modern sanatın temeli ve bu temel doğrultusunda ortaya çıkan akımların kolaylıkla anlaşılması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır.